|
|
|||||
Maxaa ka dambeeya siyaasadda gurracan ee uu wado Cabdiraxmaan Moosko (Cabdiraxmaan Ciro), Guddoomiyaha Golaha Wakiillada JSL ahna Guddoomiyaha Xisbiga WADANI -–
0
Monday February 03, 2014 - 22:26:57 in Maqaallo by Super Admin
Sida ay taariikhdu qorayso ee inta caqliga leh ee xog ogaalka ahi
ogtahay, illaa iyo markii ay Somaliland xorriyadeeda ka qaadatay
Sida ay taariikhdu qorayso ee inta caqliga leh ee xog ogaalka ahi
ogtahay, illaa iyo markii ay Somaliland xorriyadeeda ka qaadatay dawladda Ingiriiska, intii ay midnimadii lagu khasaaray kula jirtay Somaliya, intii lagu jiray halgankii dib ula soo noqoshada qaranimada dalkan iyo illaa iyo intii ka dambaysay markii lagu dhawaaqay dib ula soo noqoshada madaxbanaanida Somaliland 18 May 1991, nin nool iyo nin dhintayba marba raggii iyo madaxdii la dooranayay ama dadka hormoodka u ahaa ee kuwa golayaasha wadanka ee maantu ku jiraan, ninba taariikh ayuu leeyahay iyo kaalin uu ka galay halganka, dhismaha dalka, dawladnimada, nabadda, midnimada umadda Somaliland iyo horumarinta iyo intaaba inta ku lidka ah ninba taarikh ayuu dalka ku leeyahay oo lagu xasuusan doonaa. Waa hubaal oo dadka Somaliland way garanayaan ninba intuu u gaystay waxtar iyo waxyeelaba, waana hubaal inay badanyihiin inta daacadnimo, muwaadinnimo, waxqabad magac weyn iyo sumcad kaga kasbatay umadda kartidooda shakshiyadda ilaahay u dhaliyay, dadnimadooda iyo damiirka ay leeyihiin ama lahaayeen haddii xaqqu u yimi Ilaahay ha u naxariistee. Waxa sidoo kale aan la dafiri karin oo xaqiiq ah inay jiraan rag badan oo nasiibku u siiyay inay talada dalka kaalin ka galaan balse inta badan aanay bulshadu xataa marka lagu daro waxbadan ka ogayn ama ka qarsoontahay inaanay daacad iyo dan u ahayn maslaxadooda. Yaanay ila dheeraan araarta maqaalkani balse haddaan dulucda ujeedada maqaalkan usoo daadego, iyadoo aan tixgelinayo akhlaaqiyaadka wanaagsan ee qoraalka aan kaga waramayno taariikhda, isla markaana aan ku dhaliilayno wixii khalad innoogu muuqda, waxan ka maarmi waayay inaan bulshada uga waramo shakhsiyadda iyo dhacdooyin xusid mudan oo aan ogahay inaanay dad badan oo muwaadiniin ahi waxka ka ogayn kuwaasoo uu ku sifoobay Cabdiraxmaan Moosko (Cabdiraxmaan Cirro. ) marka loo eego hab dhaqanka siyaasadeed ee gurracan iyo qalalaasaha siyaasadeed ee Guddoomiyaha Xisbiga Wadani, ahna Guddoomiyaha Golaha Wakiillada Cabdiraxmaan Moosko (Cabdiraxmaan Cirro) uu dalka ka wado. Maxaan uga jeedaa maqaalkan? Waxan u qorayaa maqaalkan, anigoo jecel inaan waxka taataabto shakhsiyadda uu ku sifoobay Cabdiraxmaan Moosko oo maanta kursi laf dhabar ah dadka iyo dalkaba ugu fadhiya, dareen aan shakhsiyan ka qabo masuulkan inuu meel kale u socdo, doonayana inuu dalka fawdo geliyo. Waxan sidan u leeyahay waxan arkayaa hab dhaqanka siyaasadeed ee gurracan iyo xadiga dhaqaalaha lacageed ee ay farraqayaan Cabdiraxmaan Moosko iyo rag ay isku ujeedo yihiin oo ah mid ka baxsan sida caadiga ah kursiga uu fadhiyo iyo mushaharkiisa. Waxan la wadaagayaa xogtan muwaadiiniin badan oo lexe jeclo badani dalka ka hayso oo aan marnaba u dul qaadayn in qalalaase siyaasadeed dalka laga abuuro iyo inay maskaxdooda la kaashadaan waxa suuroobi kara Cabdiraxmaan Moosko markay dib u jaleecaan sooyaalka taariikheed ee masuulkan. Horta marka hore waxan jecelahay inaan is waydiinno su'aasha ah waa kuma Cabdiraxmaan Moosko? Guddoomiyaha Golaha Wakiillada wuxu siyaasadda dalka ku soo biiray ama dalkaba lagu arkay kadib doorashadii baarlamaaka oo uu ka soo baxay Xisbiga UCID, isla markaana uu qabtay jagada uu maanta hayo ee Kursiga Guddoomiyaha Baarlamaanka. Magaca immika loo yaqaanno ee Cabdillaahi Cirro waa magac loo bixiyay kadib intii uu ku soo biray Xisbiga UCID. Haseyeeshee, aqoonta aan anigu u leeyahay masuulkan, waxa la odhan jiray Cabdiraxmaan Moosko, waxanu ka tirsanaan jiray masuuliyiintii Safaaraddii Somaliya ku lahayd dalka Mosco halkaasoo uu magacu ka raacay. Markii ay duntay dawladdii Afweyne, Cabdiraxmaan Moosko wuxu kaligii iska dhex fadhiyay safaaraddii dawladdaas duntay oo uu ahaa qofkii lagaga wada tegay ee ugu dambeeyay, waxanu isagu ka tagay safaaradddaas oo uu iska dhiibay dalka Finland sannadihii 2000s. Ma jiro wax door ah ama kaalin uu marnaba ku lahaa Cabdiraxmaan Moosko halgannadi kala duduwanaa ee taariikhda dalku soo martay haddii ay tahay tii SNM iyo haddii ay tahay marxaladihii kala danbeeyay ee nabadaynta iyo dhismaha nidaamka dawladnimo ee Somaliland. Cabdiraxmaan Moosko waxa siyaasadda ku soo daray Faysal Cali Waraabe xiligii lagu jiray doorashooyinkii deegaanka iyo bilawgi nidaamka axsaabta kaasoo isagana waa Faysal Cali Waraabe la ogaa wuxu ugu abaal guday ee burburinta Xisbigii uu ka soo baxay ee UCID. Marki uu dalka Finland noogu yimi Cabdiraxmaan Moosko, waxannu ahayn jaalliyad ku midaysan magaca Somaliland, urur dhisan ah oo wada jir iyo iskaashi buuxa u lahaa jaalliyadda dhexdeeda iyo waxtarka dalkaba, waxanuna ka guulaysanay qolyo reer Koonfureed ah oo khilaafaad badani na dhexmaray. Kadib guddiyo badan oo hoggaanka jaalliyadda u kala dambeeyay, waxannu mar u doorannay Cabdiraxmaan Moosko (Cabdiraxmaan Cirro) iyo Faysal Cali Waraabe gudida jaaliyadda. Haseyeeshee, waxa dhacday inuu Cabdiraxmaan Moosko bilaabay inay ku sheegaan ururkii dhisnaa ee jaalliyadda mid ay iyagu leeyihin, kuna yidhaahaan dadkii Somaliland ee jaalliyadda usoo halgamay mid kale samaysta. Arrintaasi waxay sababtay inaanu ka wareejinno maamulkii jaalliyadda, waxanan usoo dhiibnay seddex mashruuc oo dawladda Finland ku caawisay dadka Somaliland, waxana so qaaday Cabdiraxmaan Moosko (Cabdiraxmaan Cirro) iyo rag ku weheliyay hawsha. Musuqmaasuqii ugu weynaa ee Cabdiraxmaan Moosko dalka ka gaystay: Marki ay dalka yimaadeen Cabdiraxmaan Moosko iyo xubno ay saaxiibbo ahaayeen waxay ku kaceen khiyaamo qaran. Mashaariicdii aannu jaaliyad ahaan uso dhiibnay oo ahaa mashaariic dib u dejineed oo ballaadhan, waxay ugu sheegeen Madaxweynihii hore Maxamed X. Ibraahim Cigaal (AHN) inay doonayaan dhul weyn oo ay dhawr boqol oo qoys oo laga soo celinayo Finland looga dhiso guryo iyo adeeg mashruucaas oo dawladda Finland maalgelinayso, gacantana ay ku hayaan. Madaxweynihi arrintaa u ka rumaystay waxanay dawladdu siisay dhul baaxad weyn oo dhinaca bari ee Hargeysa ku yaalla. Markii ay Finland ku soo noqdeen si ay lacagtii maalgelinta dawladda Finland uga helaan, waxay warbaahinta Finland keeneen niman dhalinyaro ah oo ay laba laba sharci sita kuwaasoo sheegay inay doonayaan in dalkoodii Somaliland lagu celiyo. Dawlada Finland way ka aqbashay mashaariicdaas balse ma jiraan meel ay ka hirgeliyeen, dhulkii baaxadda lahaa ee khiyaamada lagu qaatayna wuxu noqday hanti ay Cabdiraxmaan Moosko (Cabdiraxmaan Cirro) iyo dhawr shakhsi oo kale oo ku weheliyay khiyaamadan mulkiyeen o illaa maanta ay kolba qayb iibiyaan, kuna galeen siyaasadda. Ayaan darrada dhacday Cabdiraxmaan Moosko wuxu dib uga iibiyay dhulkii qaar badan oo ka mid ah dadkii jaalliyadda Finland ee iyaga magacooda lagu bixiyay dhulka iyo maalgelintaba. Khilaaf iyo burburin uu Cabdiraxmaan Moosko u gaysay Jaalliyada Somaliland ee Finland. Markii uu noqday Xildhibaanka iyo Guddoomiyaha Baarlamanka, safarkii koowaad ee uu ku soo noqday Finland, maadaama ay madax dalka ka socota yihiin, isla markaana isaga Faysal Cali Waraababa ay jaalliyadayada ka tageen, waxannu usoo dhawaynay si heer sare ah, waxanan ballan uga samaynay Baarlamaanka dawladda Finland. Cabdiraxmaan wuxu noqday ninka maleegay inay burburto jaalliyadii magaca Somaliland ku soo dhawaysay ee dhisnayd, waxanu abaabulayjaalliyad kale oo noqota mid uu isagu maamulo, isla markaana waxay isaga iyo saaxiibkii Faysal Cali Waraabe sameeyeen inay dawladda Finland ka codsadeen in ururka ay iyagu samaysteen loo diwaangeliyo jaalliyadda Somaliland, waxanay u sheegeen inay jaalliyaddii hore laga guuray oo ay tani sax tahay. Cabdiraxmaan Moosko wuxu sidan sameeyay xilli ay jaalliyadda Somaliland ee Finland ka mid ahayd jaalliyadaha ugu waaweyn ee ka jira dalkaas. Waxanay arrintaasi dhalisay khilaaf jaalliyadda dhexdeeda. Maqaalkan oo kaliya kuma soo koobi karo hadimooyinka uu dadkiisa u gaystay Cabdiraxmaan Moosko gaar ahaan jaaliyaddaa Somaliland ee Finland, khiyaamada iyo boobka, musuqa hantiyeed iyo ku maxaafsashada magaca jaalliyadda dalka gudihiisa ninka maanta doonaya inuu hamiyo kursiga wadanka ugu sarreeya. Qalalaasaha siyaasadeed ee Cabdiraxmaa Moosko dalka ka wado: Cabdiraxmaan Moosko wuxu ku hanjabay dhawaan isagoo dalka dibaddiisa jooga "Farta ayaa dhexda lagaga qaniini doonaa." Hadaba waxa is waydiin leh waa ayo cidda uu u digayaa ama la hadlayaa Cabdiraxmaan Moosko? Maxa wuxu la hadlayaa Baarlamaanka? Ma wuxu la hadlayaa shacabka Somaliland? Ma wuxu la hadlayaa xukuumadda Somaliland? Waa su'aal u baahan in muwaadinka Somaliland is waydiiyo oo dhuuxo hadalka ka soo yeedhay Guddoomiyaheenna Baarlamaanka, isla markaana aan ku lifaaqno taas mustafaynta xildhibaannadii Baarlamaanka ee shacabku doortay oo intooda badan maanta u muuqda inay fulinayaan ujeedooyinkiisa marka loo eego xeerkii uu dhawaan Goluhu ansixiyay. Hadaba waxan leeyahay oo aan ku soo gabagabaynayaa maqaalkan dalkan, qaranimada Somaliland, nabadda iyo nidaamka dawladeed ee aan maanta haysanno laguma helin lacag balse waxa la siistay dhiig badan oo loo daadiyay, halgan naf iyo maalba qaatay iiyo tacab shacabka Somaliland wada geliyeen. Maantana waa shacabka Somaliland kuwa ilaashanaya qaranimadooda ee lacag meel laga soo qaatay iyo mashruuc lagu soo qaato waxyeelladooda aan waxba lagaga qaadi karayn. Cabdiraxmaan Moosko waxan leeyahay saaxiib adigoo aan halgankii dalkan ee kala dambeeyay meella aan taariikh kaga lahayn oo hadana ilaahay nasiib kuu siiyay inaad ku fadhiisato mid ka mid ah kuraasta dalka ugu sarreeya, waliba ka shaqaysato dadka iyo dalka Somaliland oo adduun iyo hant ka samaysato, adigoo Guddoomiyihii Baarlamaanka ah hadana Xisbi Siyaasadeed furato, saaxiib uguma bedeli kartid dadkan inaad hadimo ka taliso. Allaa Mahad Leh Yuusuf Maxamed Ismaaciil Hargeisa |
|
||||
Maxaa ka dambeeya siyaasadda gurracan ee uu wado Cabdiraxmaan Moosko (Cabdiraxmaan Ciro), Guddoomiyaha Golaha Wakiillada JSL ahna Guddoomiyaha Xisbiga WADANI -–
Sida ay taariikhdu qorayso ee inta caqliga leh ee xog ogaalka ahi ogtahay, illaa iyo markii ay Somaliland xorriyadeeda ka qaadatay